نحوه تربیت سگ نگهبان
تربیت سگ نگهبان، فعالیتی حساس است که نیاز به تسلط به اصول آموزش سگ برای نگهبانی را می‌طلبد. زندگی سگ‌ها به طرز جدایی‌ناپذیری با انسان‌ها گره خورده است. رابطه بین انسان و سگ، عاملی است که باعث بوجود آمدن این گونه از حیوان روی زمین شد. قدمت زندگی مشترک انسان و حیوان به اولین روز پیدایش این موجود اسرارآمیز بازمی‌گردد. یکی از قطعی‌ترین دلایلی که باعث افزایش هوش سگ‌ها و سازگاری بیش از اندازه آنها با انسان شد، همین اهلی شدن گونه قبلی‌شان یعنی گرگ‌ها، توسط انسان بوده است. نخستین مزیتی که در این ارتباط به وجود آمد، تربیت سگ نگهبان برای مراقبت از انسان بود. آموزش سگ برای نگهبانی از نخستین روزهای این همزیستی تاریخی شروع شد.
آموزش سگ برای نگهبانی در همه جای جهان به شیوه‌های مختلف انجام می‌شود. در تمام کشورها نه تنها تربیت سگ نگهبان، بلکه آموزش برای شرکت در عملیات پلیس، امداد و نجات، کشف مواد مخدر و حتی تربیت به عنوان عصای دست کورها نیز رواج دارد. در برخی جاها نیز از شرط بندی بر نبرد سگ ها کسب درآمد می‌کنند! آموزش سگ برای نگهبانی یکی از رایج‌ترین استفاده‌هایی است که از به خدمت گرفتن سگ‌ها نشات می‌یابد. تربیت سگ نگهبان دارای اصول و قواعدی منحصربه فرد است. به همین راحتی نمی‌توان سگی را خرید و در یک گوشه باغ بست تا تبدیل به سگی نگهبان شود. مجموعه خدماتی و آرایشگاه حیوانات خانگی پت استایلیست تصمیم دارد در این مقاله به معرفی مختصری از سگ نگهبان، نحوه مراقبت، تکنیک‌های تربیت سگ نگهبان و نکاتی در مورد چند نژاد از سگ‌های نگهبان بپردازد.
سگ نگهبان به چه سگی گفته می‌شود؟
همه ما موجودی به نام سگ را می‌شناسیم و می‌دانیم که یک نگهبان چه وظیفه‌ای به عهده دارد. حال اگر بخواهیم در ذهن خودمان تجسمی از یک سگ نگهبان داشته باشیم، به راحتی قادر به انجام این کار خواهیم بود. سگ نگهبان به سگی گفته می‌شود که برای محافظت از یک قلمروی مشخص تربیت می‌شود. سگ نگهبان معمولاً در درجه هوشی بالایی قرار دارد و در عین حال از قدرت جسمانی بالایی نیز برخوردار است.
تربیت سگ نگهبان به این منظور صورت می‌گیرد که امنیت یک خانواده، باغ، کارخانه، کارگاه یا هر جای دیگری را تامین کند. آموزش سگ برای نگهبانی به معنای تربیت آن برای حمله کردن و گرفتن مظنون نیست. بلکه هدف از آموزش سگ برای نگهبانی این است که بتواند در مواجه با غریبه‌ها، گارد درست گرفته و با پارس کردن‌های هشداردهنده، صاحب خود را از حضور یک غریبه باخبر کند.
تفاوت سگ نگهبان و سگِ «بگیر»
مهم‌ترین موضوع در مورد تربیت سگ نگهبان این است که سگ نگهبان با سگِ بگیر تفاوت دارد. بسیاری از افراد به اشتباه گمان می‌کنند که اگر سگی بتواند به خوبی، مهاجم را هدف قرار داده و به او حمله کند، آن سگ، مناسب برای نگهبانی است. در صورتی که سگِ بگیر با سگ نگهبان فرق دارد. سگ‌های حمله‌کننده به این منظور تربیت می‌شوند که در مواقع خاص توسط صاحب خود، مامور به گرفتن هدف خاصی شوند. از این سگ‌ها بیشتر توسط پلیس و نیروهای امنیتی استفاده می‌شود. در حالی که سگ‌های نگهبان، به جای حمله‌ور شدن و آسیب رساندن به مهاجم، در مقابل او گارد درست را گرفته و می‌توانند افراد دیگر را متوجه خطر کنند. در مواقع بسیاری، سگ‌های نگهبان به عنوان همراه و همدم صاحب خود هستند.
آموزش سگ برای نگهبانی و نکاتی پیرامون این موضوع
سگ‌ها به دلیل حساسیت بالایی که نسبت به صاحب خود دارند، رعایت نکات مراقبتی سگ ها برایشان بسیار مهم و حیاتی است. برای تربیت سگ نگهبان لازم است او را به گونه‌ای تربیت کنید که مطیع، حرف‌شنو و فرمانبردار شما باشد. برای رسیدن به این منظور لازم است برخی نکات مهم در این خصوص را بدانید و به دقت به آنها عمل کنید. مهم‌ترین موضوع در تربیت سگ نگهبان، انتخاب نژاد مناسب آن است. هر کدام از نژادها، سلیقه و رفتار خاص خود را دارد. بنابراین، دانستن اخلاقیات کلی هر کدام از این نژادها در تربیت سگ نگهبان باهوش‌تر، قوی‌تر و جسورتر موثر خواهند بود.
یکی از عمده‌ترین اشتباهاتی که در تربیت سگ نگهبان ممکن است رخ دهد، این تصور باطل است که با به کار بردن خشونت بیشتر، سگی مطیع‌تر و حساس‌تر پرورش خواهد یافت. در حالی که به هیچ وجه اینطور نیست؛ بلکه انجام چنین کاری باعث کاهش وفاداری حیوان، افسردگی، خشونت بیش از حد و خطرناک شدن او خواهد شد. همچنین، سگ‌ها نیز مثل آدم‌ها دارای خصوصیات اخلاقی متفاوتی هستند. حتی اگر دو سگ از یک نژاد داشته باشیم، هر دوی اینها در شرایط یکسان، رفتارهای دقیقاً مشابه‌ای نخواهند داشت.
از نکات اصلی که در تربیت سگ نگهبان باید به آن توجه داشت، این است که دوران تولگی حیوان، شکل‌دهنده شخصیتش می‌باشد. در این دوران سگ‌ها یاد می‌گیرند با محیط پیرامون خود ارتباط برقرار کنند. بنابراین، همواره بهترین سگ نگهبان، آموزش‌های خود را از زمانی که توله است شروع می‌کند؛ چرا که آموزش دادن به سگ‌های بالغ و آنهایی که دوران تولگی‌شان گذشته است، به مراتب سخت‌تر می‌شود.
در ادامه، به معرفی نکاتی در خصوص تربیت سگ نگهبان می‌پردازیم. توجه به این نکات می‌تواند سگ نگهبان بهتر و باهوش‌تری تربیت نماید.
نکات مهم در خصوص تربیت سگ نگهبان
در خصوص تربیت سگ نگهبان، نکته‌های زیادی وجود دارد. تربیت سگ نگهبان، قلق‌های خاص خود را دارد. همانطور که گفتیم هوش، میزان و سرعت یادگیری یک سگ نسبت به دیگری متفاوت است. بنابراین، با استفاده از دستورالعمل زیر، بهترین سگ نگهبان را انتخاب و تربیت کنید.
- جدا از توقعی که از کیفیت نگهبانی داریم، تمامی سگ‌ها می‌توانند به عنوان سگ نگهبان مورد استفاده قرار گیرند. هرچند بعضی از نژادها، وظیفه نگهبانی را در کیفیت بالاتری انجام می‌دهند. نژادهای ژرمن شپرد، دوبرمن و رتوایلر، از محبوب‌ترین نژادهای سگ نگهبان هستند.
- یک سگ نگهبان خوب نباید ترسو و خجالتی باشد. رفتار یک سگ در تولگی را می‌توان تا حد زیادی تشخیص داد. البته اگر آموزش‌ها به درستی به سگ داده شوند، همان سگ خجالتی نیز می‌تواند به نگهبان خوبی تبدیل شود. اما به طور کلی، سگ‌هایی که اجتماعی باشند و حالت‌هایی از بیماری‌های انسان‌گونه‌ای چون افسردگی نداشته باشند، گزینه‌های بهتری برای این کار خواهند بود.
- مهم‌ترین دستوراتی که لازم است از همان ابتدا به سگ آموزش داده شود، اطاعت از فرامینی چون نشستن، ایستادن، خوابیدن و گرفتن است. یک سگ نگهبان خوب باید بتواند به فرمان صاحب خود به دقت عمل کند. در مواردی لازم است سگ را ساکت کرده و بعضی مواقع نیز باید سگ را وادار به گرفتن شخص مهاجم کرد.
- بعد از یاد دادن فرامین اولیه، دستور پارس کردن به سگ آموزش داده می‌شود. انجام این کار با شرطی کردن سگ نسبت به جمله، آوا یا صدایی خاص میسر می‌باشد. به این منظور همواره از یک دستور خاص برای این کار استفاده کنید.
- بعد از اینکه سگ شما پارس کردن را یاد گرفت، لازم است به او فرمان آرام باش را نیز یاد بدهید. همچنین، تمرین متناوب بین «آرام باش» و «پارس کن» می‌تواند حرف‌شنوی سگ را بسیار بالا برده و زمینه‌های شکل‌گیری یک سگ نگهبان باعرضه و قوی را بوجود آورد.
نکاتی درباره تربیت معروف‌ترین نژادهای سگ نگهبان
ژرمن شپرد، دوبرمن پینچر، روتوایلر و سگ سرابی از معروف‌ترین سگ‌های نگهبان در جهان هستند. مهم‌ترین نکته‌ای که درباره این سگ‌ها وجود دارد، هوش بالای آنهاست. باهوش بودن این سگ‌ها باعث ایجاد رابطه‌ای عمیق بین آنها و صاحبانشان می‌شود. به عقیده برخی از آموزش‌دهندگان و مربیان سگ، بهترین مربی برای این سگ‌ها، صاحبان آنها هستند. اما در صورتی که اصول لازم در مورد آنها را نمی‌دانید، بهتر است از انجام چنین کاری صرف نظر کنید؛ چرا که ممکن است هوش بالای آنها مثل یک چاقوی دولبه عمل کرده و باعث آسیب رسیدن به خودتان شود. بنابراین، شاید بهتر این باشد که در کنار استفاده از تجربیات یک مربی حرفه‌ای، خودتان نیز مسئولیت برخی آموزش‌ها را به عهده بگیرید.
این نکته‌ها یادتان باشد!
- روتوایلر: این سگ‌ها برای افرادی که تا به حال سگ نداشته‌اند، گزینه چندان مناسبی نیست. همچنین، آموزش دادن به این نژاد از همان سنین کودکی حائز اهمیت است. از طرف دیگر این سگ‌ها به لحاظ جثه، بزرگ بوده و به فضای زیادی برای مراقبت نیازمند هستند.
- ژرمن شپرد: آموزش دادن به این نژاد بسیار آسان‌تر از نژادهای مشابه است. اما از طرفی بیماری‌های نژادی در این سگ‌ها رایج است و هر روز احتیاج به فعالیت فیزیکی بالایی دارند. همچنین، ژرمن شپرد، گزینه‌ای مناسب برای کسانی که پیش از این سگ نداشته‌اند، نیست. البته هوش بالا در این نژاد باعث یادگیری سریع چیزهای جدید توسط آنها می‌شود.
- سگ سرابی: این نژاد از سگ از کمترین میزان دردها و ناخالصی‌های ژنتیکی برخوردار است. به طور کلی، مرض مشترکی بین سگ‌های مختلف این نژاد وجود ندارد. در عین حال، رایج‌ترین بیماری که در این نژاد معرفی شده است، دیسپلازی مفصل لگن و ران است. این مشکل البته تنها مربوط به این نژاد نیست و در برخی نژادهای دیگر مثل ژرمن شپرد نیز دیده می‌شود.
- دوبرمن پینچر: سگ دوبرمن برای خانواده‌هایی که کودکان بسیار کوچک دارند، مناسب نیست. این سگ‌ها اگر به درستی تربیت نشوند، ممکن است به صاحب خود نیز حمله‌ور شوند. سگ دوبرمن به صدای بلند حساس است و این احتمال وجود دارد که بعد از مدتی دچار افسردگی و افسارگسیختگی شوند. بنابراین، در انتخاب این سگ باید دقت زیادی به خرج دهید.
