آیا باید موی سگ دولایه را در تابستان بتراشیم؟

در این زمان از سال، بیشتر مناطق ایران گرم هستند. سگ‌ها نیز این گرما را احساس می‌کنند، به همین دلیل بسیاری از صاحبان نژادهای پشمالو و دارای پوشش دولایه از خود می‌پرسند: «آیا باید سگم را برای تابستان بتراشم؟»
پاسخ سریع این است: نه، نباید سگ‌تان را در تابستان اصلاح کنید.
و این فقط درباره‌ی نژادهای بسیار پشمالوی شمالی نیست، بلکه شامل سایر نژادهای دولایه نیز می‌شود. نژادهای گله‌ مانند شپرد استرالیایی، بوردر کالی و شِلتی هم پوشش دولایه دارند. همچنین گلدن رتریورها، لابرادورها، اسپرینگر اسپنیل‌ها، نیوفاندلندها، برنیز مانتین داگ‌ها و بسیاری دیگر از نژادها نیز همین‌طورند. تراشیدن یا اصلاح کوتاه تر از استاندارد هیچ‌کدام از این نژادها در تابستان توصیه نمی‌شود.
ادامه‌ی مطلب را بخوانید تا متوجه شوید چرا نژادهای دارای پوشش دولایه نباید اصلاح شوند و دلیل آن چیست...

عملکرد پوشش دولایه در سگ‌ها

نژادهای دارای پوشش دولایه، دو لایه محافظ دارند که آن‌ها را در برابر هوای سرد محافظت می‌کند. موهای بلندتر بیرونی یا همان guard hairs، لایه بیرونی را تشکیل می‌دهند که در برابر برف و یخ مقاومت دارند و حتی آب را دفع می‌کنند. لایه زیرین نرم یا undercoat، به پوست نزدیک است و بدن سگ را گرم و خشک نگه می‌دارد. در زمستان، این لایه زیرین ممکن است آن‌قدر ضخیم باشد که حتی نتوانید پوست سگ‌تان را ببینید.

در تابستان، سگ باید به طور طبیعی لایه زیرین نرم را بریزد تا فقط guard hairs باقی بماند. وظیفه guard hairs در هوای گرم، محافظت از پوست در برابر آفتاب‌سوختگی و ایجاد عایق در برابر گرماست. وقتی لایه زیرین ریخته شده باشد، هوا می‌تواند در میان guard hairs گردش پیدا کرده و پوست را خنک کند.

بر خلاف نژادهای تک‌لایه که موهایشان به طور مداوم رشد می‌کند، پوشش دولایه تا طول مشخصی رشد می‌کند و سپس متوقف می‌شود. بنابراین اگر نژاد تک‌لایه را بتراشید، موها مجدداً بدون مشکل رشد می‌کنند. اما در مورد پوشش دولایه این‌طور نیست.

تراشیدن یا اصلاح کوتاه تر از استاندارد نژادهای دارای پوشش دولایه می‌تواند ساختار و کیفیت پوشش را به‌طور جدی تخریب کند.

تراشیدن مو یا اصلاح کوتاه تر از استاندارد ، بافت پوشش سگ را تغییر می‌دهد

اگر سگ دارای پوشش دولایه‌تان را بتراشید، احتمالاً متوجه می‌شوید که موهای جدید خیلی زود شروع به رشد می‌کنند. اما متأسفانه، آنچه اتفاق می‌افتد این است که ابتدا لایه زیرین رشد می‌کند؛ همان موهای نرم و پفی که به پوست چسبیده‌اند و بدن سگ را گرم نگه می‌دارند. در حالی که موهای محافظ (guard hairs) رشد کندتری دارند و به تدریج در میان لایه زیرین ظاهر می‌شوند.

در این مرحله، احتمالاً متوجه خواهید شد که بافت پوشش جدید کاملاً با قبل متفاوت است. این پوشش جدید تمایل دارد حالت چسبنده و شبیه به ولکرو پیدا کند. سگ‌تان وقتی از حیاط برمی‌گردد، احتمالاً پر از خار، دانه، علف، شاخه و هر نوع گیاه دیگری است که به موهایش چسبیده است.

ترکیب این لایه زیرین نرم با موهای محافظ باعث می‌شود سگ در تابستان بیش از حد گرم شود، چرا که لایه زیرین مانع از گردش هوا و خنک شدن طبیعی بدن می‌شود. بافت این لایه نرم همچنین اشعه خورشید را جذب می‌کند و به گرمای بیش‌تر بدن منجر می‌شود.

چرا تراشیدن یا اصلاح کوتاه تر از استاندارد پوشش دولایه باعث داغ شدن سگ می‌شود؟

زمانی که پوشش تراشیده شده سگ شروع به رشد می‌کند، موهای نرم و پفی لایه زیرین قبل از موهای محافظ رشد می‌کنند. این لایه زیرین، هوا را به دام می‌اندازد و اجازه گردش هوای خنک به پوست را نمی‌دهد. از طرفی، اشعه‌های خورشید مستقیماً به پوست می‌تابند و جذب می‌شوند. این روند نه تنها خنکی ایجاد نمی‌کند، بلکه باعث داغ شدن بیش از حد بدن سگ می‌شود.

در فصل زمستان، بافت چسبنده‌ای که پس از اصلاح در پوشش سگ ایجاد می‌شود، باعث می‌شود لایه زیرین بیشتر مستعد گره خوردن (matting) شود. این گره‌ها می‌توانند منجر به تحریکات پوستی مانند لکه‌های داغ (hot spots) شوند.

این گره‌ها اغلب در نواحی حساس بدن سگ مانند زیر بغل، کشاله ران، پشت گوش‌ها یا زیر چانه تشکیل می‌شوند و ممکن است به‌صورت "نمدی" یا فشرده شوند که به سختی باز می‌شوند و دردناک‌اند.

در برخی سگ‌ها، ممکن است وضعیت جدی‌تری به نام آلوپشیا پس از اصلاح (Post-Clipping Alopecia) رخ دهد؛ یعنی موها اصلاً دوباره رشد نمی‌کنند. این مشکل معمولاً به اختلالات غددی مانند کم‌کاری تیروئید مربوط می‌شود.

مطالعه‌ای نشان داده است که در برخی موارد، درمان با ملاتونین توانسته این نوع آلوپسی را بهبود بخشد.
 

اصلاح سگ باعث خنک شدنش نمی‌شود

در شرایط طبیعی، بدن سگ در تابستان لایه زیرین نرم خود را می‌ریزد تا فقط موهای محافظ (guard hairs) باقی بماند. این موهای محافظ به‌عنوان عایق حرارتی عمل کرده و اجازه می‌دهند هوای خنک در نزدیکی پوست جریان پیدا کند. این فرایند طبیعی، بدن سگ را بدون نیاز به اصلاح، خنک نگه می‌دارد.

علاوه بر این، guard hairs سگ را از آفتاب‌سوختگی نیز محافظت می‌کنند. بسیاری از نژادهای دارای پوشش دولایه، پوست صورتی و نازک دارند (به‌ویژه نژادهای مناطق سردسیر) و درست مانند انسان‌های با پوست روشن، بیشتر در معرض آفتاب‌سوختگی هستند.

موهای محافظ اشعه‌های خورشید را بازتاب می‌دهند و از پوست در برابر تابش مستقیم نور خورشید محافظت می‌کنند. حذف این موها از طریق تراشیدن یا اصلاح بسیار کوتاه، بدن سگ را در معرض آسیب جدی قرار می‌دهد.

پوشش طبیعی سگ چگونه به خنک شدن کمک می‌کند؟

هنگامی که فقط موهای محافظ (guard hairs) باقی می‌مانند و لایه زیرین در تابستان به‌طور طبیعی ریزش کرده است

• اشعه‌های خورشید توسط پوشش بیرونی بازتاب داده می‌شوند و از آفتاب‌سوختگی جلوگیری می‌شود.
• هوای خنک به راحتی در میان موها جریان پیدا می‌کند و پوست را خنک نگه می‌دارد.
• سگ بدون نیاز به اصلاح، احساس راحتی و تعادل دمایی خواهد داشت.

اگر سگ شما دارای پوشش دولایه‌ی ضخیم است و در تابستان همچنان لایه زیرین را نگه داشته، ممکن است فکر کنید که حذف کامل این پوشش، او را خنک‌تر خواهد کرد.
اما این تصور کاملاً اشتباه است.
اولاً، هر پوشش پفی و نرمی که پس از اصلاح باقی می‌ماند، مانع از رسیدن هوای خنک به پوست می‌شود. ثانیاً، پوشش تراشیده شده یا بیش از اندازه کوتاه شده باعث می‌شود اشعه‌های خورشید مستقیماً به پوست سگ برسند. این موضوع بدن سگ را در معرض گرمای بیش از حد، آفتاب‌سوختگی و حتی خطر ابتلا به سرطان پوست قرار می‌دهد.
به‌جای اصلاح کامل، بهترین کار این است که به سگتان کمک کنید تا لایه زیرین را به‌طور طبیعی بریزد و موهای محافظ بتوانند کار خود را انجام دهند.

خطرات اصلاح کوتاه پوشش سگ در تابستان

پس از اصلاح، موهای کوتاه باقی‌مانده اگرچه به اندازه کافی ضخیم نیستند که از تابش مستقیم آفتاب جلوگیری کنند، اما در عین حال مانع جریان هوای خنک به سطح پوست می‌شوند. این شرایط بدن سگ را در معرض آفتاب‌سوختگی، داغ شدن بیش از حد و حتی خطرات جدی‌تری مانند سرطان پوست قرار می‌دهد.

رسیدگی منظم به پوشش دولایه، راهی مؤثر برای خنک نگه داشتن سگ

بهترین راه برای کمک به سگ‌های دارای پوشش دولایه در فصل تابستان این است که به‌طور منظم و کامل به موهای آن‌ها رسیدگی کنید. برس‌زدن یا شانه‌زدن مداوم باعث می‌شود لایه زیرین (undercoat) که عامل اصلی گرم شدن بدن است، جدا شود و در عین حال موهای محافظ (guard hairs) نیز بدون گره باقی بمانند.

از آن‌جا که این کار ممکن است برای برخی صاحبان دشوار باشد، اگر فرصت یا ابزار لازم را ندارید، پیشنهاد ما این است که رسیدگی به پوشش سگ خود را به تیم متخصص پت استایلیست(Pet Stylist) بسپارید. در پت استایلیست، ما با بهره‌گیری از آرایشگران حرفه‌ای، تجهیزات پیشرفته و دانش تخصصی در مورد نژادهای دارای پوشش دولایه، مراقبت‌های آرایشی را بدون اصلاح و به‌صورت ایمن انجام می‌دهیم. هدف ما این است که سگ شما در تابستان خنک، سالم و خوشحال بماند — بدون آسیب به پوشش طبیعی‌اش.

نکاتی هنگام انتخاب آرایشگر سگ:

• آرایشگر باید تجهیزات مناسب مانند دستگاه‌های خشک‌کن پرقدرت برای تخلیه لایه زیرین داشته باشد.
• استفاده از ابزارهایی مانند شانه‌های رِیک‌مانند برای بیرون آوردن موهای زیرین ضروری است.
• حتماً و صراحتاً اعلام کنید که نمی‌خواهید سگ‌تان اصلاح شود.
• مطمئن شوید آرایشگر تجربه کار با نژادهای پوشش دولایه را دارد و به اصلاح کوتاه اعتقادی ندارد.

بسیاری از صاحبان سگ، حیوان خود را برای شست‌وشو، خشک‌کردن و برس‌زدن به آرایشگاه می‌برند؛ اما هنگام تحویل گرفتن، با تعجب می‌بینند که سگ اصلاح شده است! این اتفاق معمولاً به‌خاطر نداشتن دستورالعمل شفاف از سمت صاحب سگ رخ می‌دهد.

سگ‌تان را خجالت زده نکنید!

آیا سگ‌ها پس از تراشیدن یا اصلاح خیلی کوتاه ناراحت یا خجالت‌زده می‌شوند؟ به نظر می‌رسد برخی از آن‌ها واقعاً چنین احساسی دارند. بیایید صادق باشیم؛ سگ‌های دارای پوشش دولایه پس از تراشیدن، ظاهری عجیب و ناآشنا پیدا می‌کنند و احتمالاً خودشان هم از این تغییر احساس ناراحتی می‌کنند. شاید دلیلش این باشد که بدون پوشش طبیعی‌شان، احساس امنیت یا راحتی ندارند.

هرچه باشد، بسیاری از سگ‌ها بعد از تراشیدن به‌وضوح بی‌قرار یا ناراحت به‌نظر می‌رسند. پس بهترین کار این است که به طبیعت و ساختار بدن سگ اعتماد کنید و اجازه دهید پوشش طبیعی‌اش وظیفه‌اش را همان‌طور که طبیعت طراحی کرده، انجام دهد.