نقش سبزیجات و میوه ها در رژیم غذایی خام شکار

مصرف میوه و سبزیجات یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات در دنیای رژیم غذایی خام است. آیا حیوانات خانگی به آنها نیاز دارند؟ آیا مفید هستند؟ در این مقاله به سوالات متداول این موضوع پاسخ داده و توضیح می‌دهیم که چرا صاحبانی که از رژیم خام شکار برای حیوانات خانگی‌اشان استفاده می‌کنند، معتقدند که میوه و سبزیجات مواد مغذی‌ای به این رژیم اضافه نمی‌کنند.

رژیم غذایی خام شکار (PMR) با نسبت 80/10/10  اجرا می‌شود. این نسبت به معنی 80 درصد گوشت ماهیچه شامل اندام‌های عضلانی (دل، سیرابی و غیره)، 10 درصد استخوان خوراکی و 10 درصد اندام‌های ترشح‌ساز و افزودنی‌هایی مانند ماهی و تخم پرندگان است. تمامی این موارد برای دستگاه گوارش گوشتخواران مفید هستند. دی‌ان‌ای سگ‌های ما 99.8  درصد با اجداد گرگشان مشترک بوده و دستگاه گوارش آنها تقریبا یکسان است. زمانی اعتقاد بر این بود که گرگ‌ها محتویات شکم طعمه‌ی خود را می‌خورند. با این حال، این نظریه که آنها به دلیل خوردن محتوای شکم طعمه به میوه و سبزیجات نیاز دارند، توسط افراد سرشناس بسیاری رد شده است. ال. دیوید میچ، در کتاب «گرگ‌ها: رفتار، بوم‌شناسی و بقا» نوشته: 

«گرگ‌ها معمولا حفره‌ی بدنی طعمه‌های بزرگ را پاره می‌کنند و اندام‌های داخلی بزرگ‌تر مانند ریه، قلب و کبد را می‌خورند. در این حین شکمبه‌ی طعمه سوراخ شده و محتویات آن به بیرون ریخته می‌شوند. گرگ‌ها علاقه‌ای به محتویات گیاهی در مجرای روده ندارند. گوشت شکم و روده خورده شده و محتویات آنها معمولا در محل شکار رها می‌شود.»

«گرگ‌ها برای رشد و بقا تنها نیازمند خوردن تمام بخش‌های اصلی طعمه‌ی گیاه‌خوار خود هستند، اما به گیاهانی که در دستگاه گوارش آنها وجود دارد نیازی ندارند.»

مطالعات اخیر نشان داده که برخی از سگ‌ها نسبت به گرگ‌ها ژن Amy2b  بیشتری تولید می‌کنند؛ بنابراین بهتر می‌توانند کربوهیدرات را هضم کنند. با این حال، مقدار این ژن‌ها همچنان کم بوده و در بین نژادها متفاوت است. تمامی این موارد به دلیل اهلی شدن سگ‌ها و دخالت انسان در رژیم غذایی آنهاست.

با این حال، هیچ چیز دیگری در مورد حیوانات خانگی ما تغییر نکرده است:

• دندان‌های آسیاب سگ‌ها صاف نیست. دندان آنها به گونه‌ای طراحی شده که بتواند گوشت را پاره و استخوان‌ها را خرد کند.
• فک سگ‌ها مانند گیاه‌خوران برای حرکت به سمت راست و چپ ساخته نشده است. فک سگ‌ها فقط به سمت بالا و پایین حرکت می‌کند.
• در بزاق سگ‌ها آنزیم آمیلاز برای شکستن دیواره سلولی گیاهان وجود ندارد.
• لوله‌ی گوارش آنها بلند نیست. گیاخوران لوله‌ی گوارش بلندی دارند که به سبزیجات فرصت تجزیه و جذب مواد مغزی را می‌دهد. با این حال، سگ‌ها لوله‌ی گوارش نسبتا کوتاهی دارند که برای ورود و خروج سریع غذا طراحی شده است.

شاید در صفحه‌ی فیسبوک Voyageurs Wolf Project فیلمی از گرگ‌ها در حال خوردن بلوبری دیده باشید. این رفتار جدید یا عجیبی نیست، صرفا مشاهده‌ی آن برای اولین بار به صورت مستند جالب است. گرگ‌ها مانند سگ‌ها زباله‌گرد هستند. زمانی که طعمه کمیاب است، میوه و سبزیجات می‌خورند و شکم خود را به هر قیمتی که شده سیر می‌کنند. در واقع، این غذا تنها به دلیل گرسنگی شدید مصرف می‌شود و هیچگونه مواد مغذی و ارزش غذایی خاصی ندارد. با بررسی مدفوع آنها متوجه می‌شویم که بیشتر میوه و سبزیجات به صورت هضم نشده از بدن آنها خارج می‌شود. زیرا سیستم گوارشی گرگ و سگ برای هضم این مواد ساخته نشده است. واضح است که توت‌ها در مقایسه با گوشت کالری و مواد مغذی کمتری دارند و گرگ‌ها به خوبی قادر به متابولیسم آنها نیستند. زمانی که گرگ‌ها برای رفع گرسنگی مجبور به خوردن توت می‌شوند، وزن زیادی را از دست می‌دهند. 

هیچ نیازی به گنجاندن کربوهیدرات (که شامل میوه، سبزیجات و غلات است)، در رژیم غذایی حیوانات خانگی نیست. حتی انجمن کنترل تغذیه‌ی آمریکا (AAFCO) و  انجمن تحقیقات تغذیه‌ای (NRC) صحت این موضوع را تایید کرده‌اند. تا زمانی که چربی و پروتئین کافی برای تامین انرژی وجود داشته باشد، نیازی به مصرف کربوهیدرات نیست. 

انجمن تحقیقات تغذیه‌ای برای سگ و گربه‌ها بیان کرده: «به نظر می‌رسد که سگ‌ها هیچ نیازی به کربوهیدرات‌های قابل هضم ندارند؛ به شرطی که برای تامین پیش‌نیازهای گلوکونئوژنز، پروتئین کافی مصرف کنند.»

علاوه بر عدم نیاز بدن به آنها، ضرر مصرف کربوهیدرات بیشتر از منفعت آن است:

• حاوی پروفایل کامل آمینواسیدها نیستند. بدن برای عملکرد صحیح نیازمند پروفایل کامل آمینواسیدها است. 
• کربوهیدرات‌ها فاقد برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری مورد نیاز سگ و گربه مانند ویتامین D، تورین و ویتامین  B12 هستند.
• باعث کاهش ویتامین B  و ویتامین C بدن می‌شوند.
• کربوهیدرات‌ها PH معده را بالاتر از 5 می‌برند. PH معده‌ی گوشتخواران نه تنها برای هضم صحیح استخوان بلکه برای از بین بردن عوامل بیماری زا باید میان 1 تا 2 بماند.
• می‌توانند از رشد و وزن گیری درست توله‌ها جلوگیری کنند.
• کربوهیدرات‌ها نوع مناسبی از ویتامینA  را ندارند بلکه حاوی یک پیش ماده (بتاکاروتن) برای آن هستند. انسان و گوشتخوران به فرم رتینول ویتامین A نیاز دارند که در محصولات گیاهی وجود نداشته و در روغن ماهی، تخم مرغ، گوشت، جگر و چربی‌های حیوانی یافت می‌شود. بدین شکل، بدن باید کاروتن را به رتینول تبدیل کند، نوعی از ویتامین A که قادر به استفاده از آن است. 
• نوع مناسبی از امگا-3 را ندارند. گیاهان حاوی امگا-3 از نوع اسید چرب ALA هستند. سگ‌ها و گربه‌ها به امگا-3 با اسید چرب EPA  و DHA  نیاز دارند. حیوان گیاهخوار با خوردن گیاهان می‌تواند ALA را تبدیل به EPA و DHA کند. اما بدن سگ یا گربه‌ی شما توانایی این کار را نداشته و باید با خوردن ماهی‌های چرب، گوشت تغذیه شده با علف، طعمه‌ی دست نخورده یا روغن ماهی و کریل تایید شده امگا-3 خود را تامین کند.  

کربوهیدرات‌ها حاوی مواد ضدمغذی نیز هستند. ضدمغذی‌ها ترکیبات گیاهی هستند که توانایی بدن در جذب مواد مغذی ضروری را کاهش می‌دهند. آنها می‌توانند باعث ایجاد مشکلات سلامتی در انسان و حیوانات شوند. این مواد ضدمغذی عبارتند از: 

گواتروژن

گواتروژن یا غمبادآور با تداخل در جذب ید غده‌ی تیروئید، از تولید هورمون‌های تیروئید جلوگیری می‌کنند. اگرچه انسان‌ها می‌توانند مقادیر زیادی کربوهیدرات حاوی گواتروژن را بدون ایجاد اختلال در تیروئید مصرف کنند، اما باید در رژیم غذایی سگ و گربه از مصرف آنها اجتناب شود. به گفته‌ی دکتر ژان داد، مشکلات تیروئید در حال تبدیل به یک اپیدمی در میان حیوانات خانگی است. 

لکتین

لکتین‌ها پروتئین‌هایی‌اند که به کربوهیدرات‌ها می‌چسبند و در مقادیر زیاد می‌توانند توانایی بدن در جذب مواد مغذی را مختل کنند. آنها همچنین می‌توانند به دیواره‌ی روده متصل شده و باعث ایجاد مشکلی به نام سندرم روده نشت‌کننده شوند. لکتین‌ها در لوبیا، گندم و راسته‌ی بادنجانیان مانند فلفل دلمه‌ای، سیب‌زمینی و بادمجان، یافت می‌شوند.  همچنین گمان می‌رود که لکتین‌ها جذب تورین که در بهبود بیماری گشادی قلب مفید است را مختل می‌کنند. 

فیتیک اسید

فیتیک اسیدها جذب مواد معدنی مانند آهن، روی، منیزیم و کلسیم را در وعده‌های غذایی کاهش می‌دهند. فیتیک اسید معمولا در غلات سبوس‌دار مانند جو، برنج، حبوبات و دانه‌ها یافت می‌شوند. 

اگزالات اسید

درست مانند فیتیک اسید، اگزالات هم جذب مواد مغذی را کاهش می‌دهد. همچنین مطالعات نشان داده که اگزالات اسید می‌تواند خطر ایجاد سنگ کلیه را، خصوصا در حیواناتی که سابقه‌ی این بیماری را دارند، تشدید کند. اگزالات در بسیاری از میوه، سبزیجات و دانه‌ها یافت می‌شود. از جمله سبزیجات برگ‌دار تیره مانند اسفناج، کلم برگ، زغال اخته و سیب‌زمینی شیرین.

تانین

تانین یا جوهر مازو ارزش غذایی نامطلوبی دارد زیرا می‌تواند موجب ته‌نشینی پروتئین‌ها، مهار آنزیم‌های گوارشی، اختلال در عملکرد ویتامین‌ها و مواد معدنی و همچنین اسیب به پوشش مخاطی دستگاه گوارش شود. تانین در منابع متعددی از جمله زغال اخته، توت فرنگی، بلوبری، سیب، زردآلو، جو، هلو، انار، تمشک، برنج، جو دو سر و میوه‌های خشک یافت می‌شود. 

سولانین

سولانین نوعی ماده شیمیایی است که در راسته‌ی بادنجانیان (سیب‌زمینی، بادمجان و غیره) یافت می‌شود. سولانین می‌تواند باعث تشدید مشکلات مفصلی مانند آرتروز و همچنین تشدید آلرژی شود. این ماده در میوه‌هایی مانند سیب و بلوبری نیز وجود دارد.

نه تنها کربوهیدرات‌ها حاوی مواد ضدمغذی هستند، بلکه قند زیادی هم دارند. 

درست مانند انسان‌ها، مصرف آنها در حیوانات هم می‌تواند باعث بیش‌فعالی شود. انرژی به دست آمده از کربوهیدرات‌ها مانند انرژی به دست آمده از چربی، مطلوب نیست. این غذاها منبع اصلی انرژی سلول‌های سرطانی و منبع تغذیه‌ی قارچ‌ها هستند. همچنین می‌توانند باعث افزایش سطح قند خون در حیوانات دیابتی و موجب التهاب مغز و بدن شوند.  

هدف ما از بحث درباره‌ی مواد ضدمغذی، ایجاد ترس و اضطراب نیست. مواد ضدمغذی را می‌توان با جوشاندن، خیساندن و پختن کربوهیدرات‌ها به حداقل رساند. با این حال، این کار باعث کاهش مواد مغذی موجود و از بین بردن مزایای آنها می‌شود. 

در آخر برای پاسخ به سوال آیا حیوانات خانگی به میوه و سبزیجات نیاز دارند؟ آیا ضروری هستند؟ باید بگوییم: خیر.